Het maakt voor de prestaties van leerlingen in exacte vakken en talenvakken uit of zij les krijgen van een mannelijke of een vrouwelijke docent. Zo zijn de prestaties van meiden over het algemeen iets beter bij een vrouwelijke docent in de vakken wiskunde en natuurkunde. De prestaties van jongens zijn over het algemeen iets beter bij een mannelijke docent in de vakken Nederlands en Frans. De rol die het geslacht van een docent kan spelen in de prestaties van leerlingen is deels te verklaren door onbewuste ideeën en verwachtingen die docenten hebben van meiden en jongens.

Die conclusie trekt Laura Doornkamp in haar proefschrift ‘A teacher like me’. Het promotieonderzoek van Doornkamp richt zich op de rol van het geslacht van docenten en genderstereotypen in de cijfers die jongens en meiden op de middelbare school halen. Doornkamp verdedigt dit proefschrift woensdag 7 juni 2023 aan de Universiteit Leiden.

In haar proefschrift onderzocht Doornkamp onder andere of het nakijkgedrag van een docent kan worden beïnvloed door het feit dat de opdracht of toets door een meid of een jongen is gemaakt. Als dat zo is, speelt genderbias een rol tijdens het nakijken. Uit het nakijkexperiment onder docenten in opleiding blijkt dat gemiddeld genomen genderbias geen rol speelt, maar wel in individuele gevallen. Soms kan dit wel anderhalf punt (op een schaal van 1 tot 10) verschillen.

Meer talent

Deze individuele variatie hangt samen met de verwachtingen die docenten hebben van mannelijke en vrouwelijke leerlingen. Een docent die verwachtte dat mannelijke leerlingen meer talent hebben dan vrouwelijke leerlingen voor het vak gaf mannelijke leerlingen meer punten voor antwoorden en vice versa.

Omdat het dus kan uitmaken of leerlingen les krijgen van een mannelijke of vrouwelijke docent geeft Doornkamp in haar conclusie scholen het advies counterstereotiepe docenten aantrekken en behouden; vrouwelijke docenten voor exacte klassen en mannelijke docenten voor talenvakken. Nu is 80% van de docenten in de vakken Natuurkunde man en 80% van de docenten voor Frans vrouw. Een andere aanbeveling die Doornkamp doet is meer bewustwording rondom de rol van verwachtingen en ideeën rondom jongens en meiden.

Promotie Laura Doornkamp

Laura Doornkamp deed haar promotieonderzoek als promovendus aan de Faculteit Governance and Global Affairs van Universiteit Leiden. Na afronding van haar onderzoek trad Doornkamp in dienst bij VHTO, expertiscentrum genderdiversiteit in bèta, techniek en IT als projectmanager. De resultaten van haar onderzoek worden gebruikt als basis voor de ontwikkeling van interventies van VHTO.
Haar promotoren zijn prof.dr. J. Mesman, prof.dr. S. Groeneveld en dr. L.D. van der Pol. Ze verdedigt haar proefschrift ‘A teacher like me’ aankomende woensdag 7 juni van 15:00 uur tot 15:45 uur in Leiden. De bijeenkomst is live en online bij te wonen.

Een online exemplaar van het proefschrift kun je opvragen bij VHTO.